Danh mục: Việt Nam

Việc amiăng trắng được xếp vào Phụ lục III Công ước Rotterdam chưa được thông qua khiến các cuộc tranh cãi về những cơ sở khoa học, thương mại và cả pháp lý của loại sợi này vẫn còn tiếp tục không dừng. Nhưng tại các quốc gia xuất khẩu cũng như nhập khẩu nguyên liệu, sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm amiăng trắng, hoạt động kiểm soát đều đã diễn ra. Trung tâm Cela, Viện Nhà nước và Pháp luật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã lựa chọncác nước Nga, Brazil, Mỹ, Canada, Ấn độ, Thái lan, Philippines và Việt Nam để thực hiện nghiên cứu so sánh khung pháp luật và thể chế về kiểm soát amiăng trắng. Kết quả nghiên cứu được trình bày dưới đây là một mong muốn góp thêm những cơ sở thông tin để xây dựng chính sách, pháp luật về sử dụng an toàn và có trách nhiệm amiăng trắng ở Việt Nam.

Để có cái nhìn khách quan về chất lượng tấm amiăng xi măng và tấm xi măng sợi PVA, Viện Vật liệu Xây dựng thực hiện dự án nghiên cứu, kiểm tra, đánh giá chất lượng hai loại tấm trên và đưa ra một số kết luận cho tấm sóng và tấm phẳng của hai loại sợi này.

Việc cấm sử dụng amiăng trắng ở Việt Nam – trường hợp của tấm lợp fibro xi măng sẽ tác động rất lớn về mặt kinh tế tới người tiêu dùng, người lao động và doanh nghiệp cũng như Chính phủ trong bối cảnh quan điểm về mức độ ảnh hưởng đến sức khoẻ con người của amiăng trắng và khả năng sử dụng an toàn loại sợi này vẫn còn nhiều tranh cãi. Nghiên cứu của Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) đã đưa ra một số kết luận và kiến nghị trong việc sử dụng amiăng trắng tại Việt Nam:

Từ năm 2009, với chính sách của chính quyền trong việc hỗ trợ kinh phí cho người dân mua mái lợp nhà fibro-xi măng, tỷ lệ các hộ dân trong xã Tân Trịnh nói riêng và huyện Quang Bình nói chung lợp mái bằng fibro-xi măng ở mức cao, khoảng 70%. Nằm trong kế hoạch khám bệnh nghề nghiệp hàng năm, Bệnh viện Xây Dựng đã tiến hành kiểm tra sức khỏe cho người dân sống dưới mái nhà tấm lợp fibro xi măng và điều tra tình hình tử vong tại địa bàn nghiên cứu trong thời gian từ năm 2010 – 2014. Kết quả nghiên cứu bước đầu về tình hình ung thư cho thấy, tỷ suất tử vong thô của huyện Quang Bình tỉnh Hà Giang nằm trong giới hạn chung của cả nước. So sánh với các địa phương khác và một số huyện khác mức chênh lệch không có gì đáng kể. Như vậy với kết quả thu được có thể cho rằng tại Huyện Quang Bình không có gì bất thường về tần suất tử vong.

Các kết quả nghiên cứu của Viện Vật liệu Xây dựng về tình hình sản xuất, sử dụng tấm lợp xi măng amiăng và khả năng sinh bụi của tấm lợp đã đưa ra nhiều kết luận quan trọng.

Kết quả phỏng vấn tìm tiền sử nghề nghiệp liên quan đến amiăng ở 447 trường hợp (trong 3 năm từ 2009 – 2011 và đây là các trường hợp bệnh liên quan đến amiăng bao gồm ung thư phổi, mảng dày màng phổi và ung thư trung biểu mô) vào nhập viện tại 06 bệnh viện lớn tham gia nghiên cứu cho thấy có 46 trường hợp được chẩn đoán ung thư trung biểu mô màng phổi (Mesothelioma màng phổi). 39 mẫu bệnh phẩm đối tượng được chẩn đoán ung thư trung biểu mô sau đó được lựa chọn gửi sang Bệnh viện Hiroshima, Nhật Bản đã được chuyên gia Nhật Bản xác định chẩn đoán là 08 trường hợp trong đó không có trường hợp nào có tiền sử rõ ràng tiếp xúc nghề nghiệp với amiăng.

Năm 2002-2003, Bộ Tài nguyên Môi trường đã tuyển chọn, giao nhiệm vụ cho Trung tâm Kỹ thuật Môi trường Đô thị và Khu Công nghiệp triển khai đề tài: “Nghiên cứu, đánh giá hiện trạng Môi trường các cơ sở sản xuất tấm lợp amiăng xi măng và những ảnh hưởng của amiăng đối với sức khỏe con người – Kiến nghị các giải pháp”.

Tóm lược một số kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của amiăng trắng tới sức khỏe người lao động trong các cơ sở sản xuất tấm lợp có chứa amiăng trắng; tới cư dân sống xung quanh các khu vực sản xuất tấm lợp có chứa amiăng trắng và người dân sử dụng tấm lợp có chứa amiăng trắng; kết quả nghiên cứu của các tổ chức y tế trong và ngoài nước về ảnh hưởng của amiăng trắng tới sức khỏe con người được các chuyên gia, các nhà khoa học trong nước và quốc tế chia sẻ trong Hội nghị khoa học quốc tế được tổ chức bởi Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội và Bộ Khoa học và Công nghệ.

Hồ sơ quốc gia về sức khỏe nghề nghiệp liên quan đến amiang (HSQG về amiang) được Viện nghiên cứu KHKT- Bảo hộ lao động (Viện BHLĐ) thực hiện là một nhiệm vụ trong dự án: “Bảo vệ sức khoẻ người lao động” do Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ y tế chủ trì thực hiện trong 3 năm 2009-2011. Dự án này được chính phủ Nhật Bản tài trợ thông qua tổ chức y tế thế giới, WHO.

Nhằm giúp Bộ Xây dựng có thêm căn cứ để ban hành các quy định đảm bảo an toàn sức khoẻ, phòng chống các tác hại do amiăng trong sản xuất tấm lợp – vật liệu xây dựng Ngành Xây dựng, theo sự chỉ đạo của Vụ Khoa học công nghệ (BXD) Trung tâm Y tế Xây dựng đã phối hợp với Viện Y học lao động tiến hành nghiên cứu sơ bộ tình hình nhiễm bụi amiăng trong môi trường lao động và sức khoẻ công nhân các cơ sở sản xuất tấm lợp trong ngành đồng thời điều tra tình hình sức khoẻ, tâm lý người dân ở các công trình có sử dụng tấm lợp amiăng. Kết quả khám cũng chưa kết luận được ca bệnh do amiăng nào kể cả bụi phổi amiăng (asbestosis) hay ung thư phổi hoặc u trung biểu mô (mesothelioma). Kết quả nghiên cứu đã giúp Bộ xây dựng và Bộ khoa học công nghệ và môi trường (nay là Bộ tài nguyên và môi trường) làm căn cứ ban hành Thông tư liên tịch số 1529/1998/TTLT/BKHCN&MT-BXD ngày 17/10/1998 hướng dẫn đảm bảo môi trường trong sử dụng amiăng vào các sản phẩm vật liệu xây dựng.