Cần thêm những đánh giá khách quan về việc sử dụng amiăng trắng

NDĐT – Sáng 3-11, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã tổ chức Hội nghị giải trình về việc sử dụng amiăng trắng tại Việt Nam. Tại Hội nghị, lần đầu tiên các nhà khoa học, các đại biểu Quốc hội, doanh nghiệp và đại diện các bộ ngành đã cùng nhau chia sẻ thẳng thắn những quan điểm của mình về vấn đề này.
Đồng chí Phan Xuân Dũng, Uỷ viên T.Ư Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội chủ trì hội nghị.

Hội nghị do đồng chí: Phan Xuân Dũng, Uỷ viên T.Ư Đảng, Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường của Quốc hội; Lê Hồng Tịnh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội làm chủ trì. Các Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường của Quốc hội: Lê Quang Huy, Nguyễn Vinh Hà cùng tham gia hội nghị. Hội nghị có sự tham gia giải trình của các cơ quan: Bộ Xây dựng, Bộ Y tế; cơ quan phối hợp: Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Hội nghị tập trung làm rõ bốn vấn đề: Cơ sở pháp lý của đề xuất lộ trình cấm sử dụng amiăng trắng; cơ sở khoa học của đề xuất ban hành lộ trình sử dụng amiăng trắng; cơ sở thực tiễn của đề xuất lộ trình dừng sử dụng amiăng trắng; giải pháp và kiến nghị.

Amiăng là một trong những loại vật liệu thường dùng phổ biến nhất trên thế giới. Amiăng thành phẩm có hai loại, thường được gọi là amiăng mầu – đã bị cấm từ lâu và amiăng trắng – vẫn đang được sử dụng phổ biến. Vốn có những tính năng ưu việt như chống cháy, chịu được môi trường khắc nghiệt, cách điện…, nên amiăng rất được ưa chuộng để sử dụng làm vật liệu xây dựng. Tại nước ta, trong ngành xây dựng dân dụng, amiăng chủ yếu được sử dụng để làm tấm lợp fibro xi-măng.

Gần đây, Tổ chức Y tế Thế giới đã gửi những phân tích của họ về tác hại của amiăng đối với sức khỏe người dân. Sau đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao các bộ ngành xây dựng Đề án dừng sử dụng loại vật liệu này vào năm 2023. Tuy nhiên, còn nhiều những đánh giá khác nhau về vấn đề này.

Trên thực tế, việc nghiên cứu vật liệu thay thế cho amiăng sản xuất tấm lợp tại Việt Nam đã bắt đầu từ năm 2001. Một số cơ quan nghiên cứu như Viện Vật liệu, Bộ Xây dựng hay Viện Công nghệ, Bộ Công thương đã có những đề tài nhằm tìm kiếm công nghệ và vật liệu thay thế cho amiăng. Trong suốt quá trình đó, các nhà khoa học Việt Nam cũng đã có một số bước ứng dụng thực tiễn tại các đơn vị sản xuất tấm lợp. Từ thực tế đó, đã cho thấy lộ trình không sử dụng amiăng cần thêm những phản hồi khoa học và từ những doanh nghiệp sản xuất.

Nằm trong lộ trình dừng sử dụng amiăng và các sản phẩm được làm từ amiăng trắng đến năm 2023, các cơ quan chức năng đang tích cực tìm những giải pháp nhằm đánh giá một cách thật khách quan, cũng như tìm những vật liệu có thể thay thế cho amiăng.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, lượng tiêu thụ tấm lợp amiăng trong nước năm 2017 vào khoảng gần 54 triệu mét khối, chỉ bằng 65% so với năm 2016. Lượng tồn kho đang còn tới 7,4 triệu mét khối.

Tại Hội nghị giải trình với Uỷ ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Bộ Xây dựng nêu rõ, cần xác định rõ cơ sở khoa học và cơ sở thực tiễn của việc dừng sử dụng amiăng trong tấm lợp và nên duy trì sản xuất bình thường tại các cơ sở để đáp ứng cho nhu cầu thực tế.

Đại diện Uỷ ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường của Quốc hội khẳng định, với quan điểm bảo vệ sức khỏe con người là quan trọng nhất, các cơ quan liên quan cần có những trao đổi một cách khoa học, toàn diện về những tác động của amiăng đối với sức khỏe và môi trường. Trên cơ sở đó, sẽ đề nghị xây dựng các chính sách quản lý và lộ trình sao cho phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội của nước ta.

THANH THANH